Ekonomi & Keuangan Islam

شاخه ای از علوم اجتماعی که اقتصاد را با آموزه های اسلام مورد بحث قرار می دهد

شناخت اقتصاد اسلامی اقتصاد اسلامی شاخه ای از علوم اجتماعی است که اقتصاد را با آموزه های اسلام مورد بحث قرار می دهد.

و از جمله مطالب آن بحث تعریف اقتصاد اسلامی است

نظام اقتصادی اسلامی یک نظام اقتصادی مبتنی بر آموزه ها و ارزش های اسلامی است که از قرآن، سنت، اجمه و قیاس سرچشمه گرفته است. این مطلب در نامه مائده آیه (3) آمده است. نظام اقتصاد اسلامی با نظام اقتصادی سرمایه داری و سوسیالیستی متفاوت است، نظام اقتصادی اسلامی ویژگی های خوب نظام اقتصادی سوسیالیستی و سرمایه داری را دارد، اما صرف نظر از ویژگی های بد آن. اقتصاد اسلامی یک علم اجتماعی است که با الهام از ارزش های اسلامی به بررسی مشکلات اقتصادی مردم می پردازد.

در کتاب M.B Hendrie Anto تعاریف متعددی از اقتصاد اسلامی از اقتصاددانان مسلمان ارائه شده است، از جمله:

اقتصاد اسلامي علم و كاربرد رهنمودها و احكام شرعي است كه مانع از ظلم و ستم در دستيابي و استفاده از منابع مادي براي رفع نيازهاي انساني و انجام تعهدات خود در قبال خداوند و جامعه مي شود. 18)

v اقتصاد اسلامی پاسخ متفکران مسلمان به چالش های اقتصادی عصر خود است. در این تلاش، قرآن و حدیث و عقل و تجربه به آنها کمک می کند. (شیدقی، 1371؛ ص69)

ب- تاریخ نظام اقتصادی اسلام

با نابودی کمونیسم و ​​سیستم اقتصادی سوسیالیستی در اوایل دهه 90، نظام اقتصادی سرمایه داری به عنوان تنها نظام اقتصادی معتبر مورد ستایش قرار گرفت، اما معلوم شد که نظام اقتصادی سرمایه داری پیامدهای منفی و بدتری داشته است، زیرا بسیاری از کشورهای فقیر در حال فقیرتر شدن بودند. و تعداد کشورهای ثروتمند نسبتا کمی که ثروتمندتر می شوند. به عبارت دیگر، سرمایه داران نتوانستند استاندارد زندگی بسیاری از مردم، به ویژه در کشورهای در حال توسعه را افزایش دهند، حتی به گفته جوزف استیگلیتز (2006) شکست اقتصاد آمریکا در دهه 90 به دلیل طمع سرمایه داری، کامل بود. شکست نظام های اقتصادی موجود به این دلیل بود که هر نظام اقتصادی دارای نقاط ضعف یا کمبودهایی است که بیشتر از نقاط قوت هریک است. نقاط ضعف یا کاستی هر یک از این سیستم های اقتصادی بیشتر از مزایا خودنمایی می کند.

این همان چیزی است که منجر به ظهور تفکر جدیدی در مورد نظام اقتصادی اسلامی/شرعی شده است، به ویژه در میان کشورهای مسلمان یا کشورهایی که اکثریت جمعیت آن مسلمان هستند. کشورهایی که دارای جمعیت مسلمان هستند، سعی می کنند یک نظام اقتصادی مبتنی بر قرآن و حدیث، یعنی نظام اقتصادی اسلامی ایجاد کنند.