Arbain Navaviy (Navaviyning qi

“Arba'un Navaviy” - “Navaviyning qirq hadisi” to'plami

“Arba'un Navaviy” - mashhur muhaddislerin, imom Abu Zakariyo Yahyo b Şaraf bir-Navaviy Kül-Shofi'iy (631-676 hijriy / 1233-1277 milodiy) rohmatullohi Alayh tartib bergan hadislar to'plami. Bu hadis bo'lishiga qaramay “Arba'un” ta 42 to'plamda - “Qirq” deb nomlangan. Chunki arablarda kichik sonlarni o'ziga Yaqin yirik sonlarga yaxlitlash odati bor.

Imom Navaviy ushbu qirq ikki hadisni nega Bir kitobga jamlaganini shunday izohlagan: “Ulamolarning orasida aqida, fıkıh, jihod, züht, xutba (ma'ruza) haqida qirq hadisni to'plab, KITOB tuzganlar bor. Bularning barchasi xayrli maqsadda qilingan, alloh ulardan rozi bo'lsin. Erkekler esa qirq hadisni Bir butun qilib to'plashda ushbu mavzularning barchasidan jambon muhimroq yo'lni tanladim. Ya'ni, yuqorida qayd qilingan mavzularni to'liq qamrab oladigan hadislarni jamlashni qasd qildim. Bu hadislarning har biri (alohida tarzda) yemek eng muhim qoidalaridan biri sanaladi. Olimlar (erkek tanlab olgan) bu hadislarni “Islomdagi asos-tayanch bo'ladigan”, “Islomni namoyon qiladigan”, “barışrılması uchdan biriga teng keladigan hadislar”, deb ta'riflashgan”.

«Арбаъун Нававий» - машҳур муҳаддис, имом Абу Закариё Яҳё ибн Шараф Ан-Нававий Аш-Шофиъий (631-676 ҳижрий / 1233-1277милодий) роҳматуллоҳи алайҳ тартиб берган ҳадислар тўплами. Бу тўпламда 42 та ҳадис бўлишига қарамай «Арбаъун» - «Қирқ» деб номланган. Чунки арабларда кичик сонларни ўзига яқин йирик сонларга яхлитлаш одати бор.

Имом Нававий ушбу қирқ икки ҳадисни нега бир китобга жамлаганини шундай изоҳлаган: «Уламоларнинг орасида ақида, фиқҳ, жиҳод, зуҳд, хутба (маъруза) ҳақида қирқ ҳадисни тўплаб, китоб тузганлар бор. Буларнинг барчаси хайрли мақсадда қилинган, Аллоҳ улардан рози бўлсин. Мен эса қирқ ҳадисни бир бутун қилиб тўплашда ушбу мавзуларнинг барчасидан ҳам муҳимроқ йўлни танладим. Яъни, юқорида қайд қилинган мавзуларни тўлиқ қамраб оладиган ҳадисларни жамлашни қасд қилдим. Бу ҳадисларнинг ҳар бири (алоҳида тарзда) диннинг энг муҳим қоидаларидан бири саналади. Олимлар (мен танлаб олган) бу ҳадисларни «Исломдаги асос-таянч бўладиган», «Исломни намоён қиладиган», «Унинг учдан бирига тенг келадиган ҳадислар», деб таърифлашган ».

Ишонарли тўплам

Ishonarli to'plam

Хадисы на Узбекском

Ҳадис китоб

Özbekçe Hadis

O`zbekcha hadis

hadis

ҳадис