Абдулмалик мусҳафи

Muborak Qur'on oyi ‒ Ramazon oyida Sizlar uchun yana bir yangi tuhfa

Assalomu aleikum, Aziz Kuryon mukhlislari!

Muborak aughtyon oyi – Ramazon oyida Sizlar uchun yana bir yangi tu użyfa takdim qilmoqchimiz! Duolaringizdan umidvormiz.

Ўtgan sanada Siz azizlarga „Abdulmalik mushafi” nushhasining Android kurilmalar uchun mobile ilovasini takdim kilgan edik. Bugun esa uning „egiz”i, diyorimizdagi kўpchilik korilar ўqib kelayotgan qadimiy mus`af bosmalaridan biri, korilar ўrtasida „Abdurrahmon mushafi” nomi bilan mashur bulgan kuryon nushhasining android kurilmal ar uchun mobil ilovasi tajorlandi. Unda ushbu mustaf wa undagi belgilar `achakida qimmatli malumotlar `ham ўrin olgan. Markhamat, qўchirib oling!

Kuryonni bizga nozil qilgan Alloga hamdu sanolar, bu aziz Kitobni bizga etkazgan Muhammad Mustafoga durudu salavotlar bulsin!

Sizga taqdim qilinayotgan ushbu elektron mus`af ўtgan asrda yurtimizda keng `ўllangan sanoqli mus`af turlaridan, aniholder, eng mašhur ikki mus`af turidan biri, ularning qўpro` tarkalgani `isoblanadi . Bugungi kundagi ustoz korilarimizning kўpchiligi ainan ushbu „Abdurrakhmon Kuryon” va uning sherigi bulgan „Abdulmalik Kuryon” nomli mus`aflarda shishgan. Bu ikki muskhaf ularni chop etgan noshirlarning nomi bilan atalib kolgan. Ularning yozilish uslublari bir-biriga zhuda szynka yaqin. Bu mus`aflar ўz davrida eng sifatli va mukammal chop ethylgan bulib, bugungi kunda szynka qimatini yўqotmagan.

Shaikh Abdulaziz Mansur zhanoblari sakhoflik kasbi bilan dong taratgan, azhdodlaridan shu kasb bilan shugillanib kelgan, margilonlik Abdurauf sakhof degan mukovachi kishidan nakl qilishicha, 1924 yilgacha mazkur musglarning bosma boklari yurtimizga hindistondan pociąg olib kelinar, śpiewane sakhoflar uni kesib, tikib, mukovalab, sotishar ekan. Ushbu malumotga kura, mazkur ikki musqaf hindistonlik hattotlar tomonidan yozilgan bulib, ўsha erda chop qilingan degan tahmin ham bor. Birok, mus`afning hut uslubi `ind diyorlarida tarkagan hut turiga uncha tugri kelmaydi.

Yurtimizda dinga karshi kurash avzh olib, ilm-ma'rifat manbalari qatagon qilina boslagach, ўlkaga mus`af olib kelish szynka tўkhtadi. Aksincha, szynka bori khudosizlar tarafidan talon qilindi, yoqib yўqotildi. Sanokli kishilargina bu qirginlardan mus`aflarini asray oldilar. Ўtgan asrning ikkinchi yarmiga kelib, dinga bulgan tazyik biroz yumshagach, juda oz bulsa-da, yana turli yllar bilan turli hil mus`aflar olib kelina boshladi. Yurtimiz mustaqillikka erishgan ilk yillarda „Abdurrahmon” musqaf ikki-uch marta kaita chop kilindi. Ammo bu nasr zhuda szynka oz adadda bulib, davomli bulmadi. Bu mus`aflarga bugun szynka e`tiezh bor, chunki kuuryonni shash mus`aflarda yod olgan kўp korilar takrorni gam shu mus`afda qiladilar.

Mazkur mus`aflarning ўz davrida keng yilishiga asosy sabab ˗ ularning yozuvi ni`yatda ravon bulishidan tashkari, oldingi kўp mus`aflardan farqli ravishda, har sahifa biror oyatning yakuni bilan tugallangan. Unikając uchun ustozlar bu mus`aflarni „Kori Kuryon”, yani korilar ўqyidigan, Kuryonni yod olmokchi bulganlar tutushi lozim bulgan mus`af deb atashardi. Zero, Ƴofizi huryon uchun `har sa`ifaning yangi oyat bilan boshlanib, bir oyatning yakuni bilan tugashi zhuda kulaydir. Solishtirish uchun aitish mumkinki, sha paylarda chop qilingan kozon bosma mus`aflarda sakhifa oyatning kaerida tukhtasa, oyatning davomi shu erdan keyingi sakhifaga ўtib ketaveradi.

Andy „Abdurrahmon Kuryon” ning yozilish usuli khaqida tukhtalsak. Bu mus`afning zavobiti ‒ `arakat, sukun, tanvin va boshka shu kabi przychodziuryonni tholderi shishga hizmat qiladigan belgilari hofsning Osimdan qilgan rivoyatiga muvofiq hamda Andaluzja va Magrib ulamolari mazhablariga kўra kaid qiling an.