Dorivor giyohlar

Giyohlar va o'simliklarning dorivor hususiyatlari haqida ma'lumotlar

Dorivor o`simliklar - odam va hayvonlarni davolash, kasalliklarning oldini ouchun, shuningdek, oziq-ovqat, atir-upa va kosmetika sanoatida ishlatiladigan oʻsimliklar - giyohlar. Yer yuzida Dorivor o`simliklarning 10-12 ming turi borligi aniqlangan. 1000 dan ortiq o`sliklik turining kimyoviy, farmakologik va dorivorlik xossalari tekshirilgan. O`zbekistonda Dorivor o`simliklarning 700 dan ortiq turi mavjud. Shulardan tabiiy sharoitda o`saditan va madaniylashtirilgan 120 ga yaqin oʻsimlik turlaridan ilmiy va xalq tabobatida foydalaniladi. Tidak ada informasi yang tersedia tentang qoʻllaniladigan doridarmonlarning qariyib 40—47% dari `xs ashyolaridan olinadi. O`simliklar murakkab tuzilishiga ega boʻlgan jonli tabiiy kimyoviy lab. boʻlib, oddiy noorganik moddalardan murakkab organik moddalar yoki birikmalarni yaratish qobili-yatiga ega. Dorivor oʻsimliklarning quritilgan oʻti, kurtagi, ildizi, ildizpoyasi, tuganagi, piyozi, poʻstlogʻi, bargi, guli, gʻunchasi, mevasi (urugi), danagi, sharbati, qiyomi, toshchoyoy fajan sulphan.

Dorivor o`simliklarni 2 xil tasniflash qabul qilingan: 1) taʼsir qiluvchi moddalarning tarkibiga qarab - alkaloidli, glikozidli, efir moyli, vitaminli va b., 2) farmakologik koʻrsatkichlabjamaklebihdenganmaklebihdenganmaklebihdenganmilikcosayabuhlebihdenganmaklebihdenganmakliramelebihdenganmodaljarakelebihdenganmilikkabuhkamilebihdenganmaklebihdenganmilikkabuhlebihdenganmaklebihdenganmilikkabuhkamijarakelebihdenganmaklukbatasbataspengirimanlebihlanjut. qoʻzgʻatuvchi, qon bosimini pasaytiruvchi va boshqalar. Dorivor o`simliklarning taʼsir etuvchi moddalari alkaloidlar, turli glikozidlar (antraglikozidlar, yurakka taʼsir etuvchi glikozidlar, saponinlar va b.), Flavonoidlar, kumarinlar, oshlovchi, modar, modar, maklum, modar, kalo azotli moddalar, moy hamda moy kislotalari va b. birikmalar boʻlishi mumkin.

Dorivor o'simliklarning organizmga taʼsiri uning tarkibidagi kimyoviy birikmalarning miqdoriga bogʻliq. Bu birikmalar o`simlikning qismlarida turli miqdorda toʻplanadi. Dorining taʼsirchanlik quvvati hamda sifati yuqori boʻlish davri ularning gullash hamda urugʻlash davrining boshlanishi vaqtiga toʻgʻri keladi. Dorivor moddalar baʼzi oʻsimliklarning kurtagi, bargi yoki poyasida, baʼzi oʻsimliklarning guli yoki mevasida, baʼzilarida ildizi yoki poʻstlogʻida toʻplanadi. Menghindari uchun o'simliklarning asosan biologik aktiv moddalari koʻp boʻlgan qismi yi-gʻib olinadi. O`simliklarning ildizi, ildizpoyasi, piyozi va tuganagi, odatda, oʻsliklik uyquga kirgan davrda - kech kuzda yoki o`sliklik uygʻonmasdan oldin - erta bahorda tayyorlanadi. O`simlikning meva va urugʻlari pishib yetilganda yigʻiladi, chunki ular bu paytda dori moddalariga boy bo'ladi. Yangi ykgʻib olingan dorivor o`sliklik mahsuloti tarkibida (yer ustki aʼzolarida 85% gacha, ildizida 45% gacha) nam boʻladi. Catatan: yoʻqotilmasa (quritish yoʻli b-n), o`sliklik chirib, dori moddalari parchalanib, yaroqsiz boʻlib qoladi.

Gunakan ilovada ham dorivor o`zimliklar va giyohlar haqida keng ma`lumotlar berilgan.