Tafsiri Tawhid تەفسیری تەوحید

تەفسیری تەوحید নুوسیনি: ম. আব্দুল কাদর توحيدى

بسم الله الرحمن الرحيم

الحَمْدُللهِ والصَّلاةُ والسَّلَامُ عَلَى رَسُولِ الله، أمَّا بَعْد:

سوپاس بۆ خودا دوابەدوای ئەوەى كە چاپى یەكەمى تەفسیرى تەوحید پێشوازییەكى باشى لێكرا لەلایەن گەلى كوردى موسڵمانەوە بەتایبەتى موسڵمانەوە بەتایبەتى جىتاموسى گەنجان، جا هەر ئەكەوكات برای كرد كە ئزنى پێبدات لەسەر خەرجى خۆى چاپى "دووەم"ـی بكات و وەك صەدەقەیەكى جاریە بڵاوی بكاتەوە، هەربۆیە هەر ئەو كات جەنابى مامۆستا دەستیكرد بە پێداچوونەوەى تەفسیرەكە تاكو ئامادەى بكات بوَ چاپى دووەم، سوپاس بۆ پەروەردگار ئەم پێداچوونەوەش لەموەردگار ئەم پێداچوونەوەش لەموەردگار َتایى تەفسیرەكە نوسیویەتى:

(چاوپێداخشاندنەوە بۆ چاپى دووەم تەواو بوو لە ڕێكەوتى "25"ـى ڕەجەبى "1436"ـى كۆچى بەرامبەر بە "چواردەى پێنجى دوه هەزار و پانزە" زایینى، هەولێرة؛ والێرة;

بەڵام بەڵێنى ئەو براادەرەش وەك زوَرێك لەو بەڵێنانە دەرچوو كە بە مامۆستا درا و هیچكات جێبەجێ نەكرا;

دیارە لە چاپی "یەكەم"ـدا هەندێك لە وشەكان مانا كرابوونەوە، جا مامۆستا بە باشی زانی كە زوَربەى وشەكانى قورئان بە شێوەى تاكە مانا بكاتەوەىۆ، بە شێوەى تاكە مانا بكاتەوەى تا خوێنەرور لەگەڵاڵە دەستیكرد بە ماناكردنەوەی وشە نامۆكانى قورئان، بەڵام پێش ئەوەى بتوانێت تەواوى بكات ، لە "1/11/2017" كوَچى دواىى كرد و بەرەو مەنزڵگاى كوَتاىى كەوتەڕێ، رحمه الله تعالى و جعل الله سعيه في ميزان حسناته؛ جا ئێمەش بە یارمەتى پەروەردگار و هاوكارى چەند برایەكى بەڕێز و زانا، هەوڵماندا لەسەر شێوازى مامۆستا ئەوەى كە مابوو تەواوی بكەین، ولله الحمد;

جیاوازى نێوان چاپى یەكەم و چاپى دووەم:

• ڕێكخستنى ڕستەكان و چاككردنى هەڵە زمانەوانییەكان:

ছাপى یەكەم لەڕاستیدا کورتكراوەى وانە دەنگییەكانى ماموَستا بوو، جا ئەم كورتكردنەوە بووە هۆى ئەوەی كە لە هەندێك شوێندا هەست بەمەم لەڕاستیدا هەست بەم پوڕان "هەم بەمەكەرەوەدا هەست بە پڕان" ڵدراوە ئەو شوێنانە دەستكارى بكرێت و لە ڕووی زمانەوانیشەوە پێداچوونەوەی بۆ بكرێت;

• جیاكردنەوەى مانى ئایەتەكە لە تەفسیرەكەی:

لە چاپى "یەكەم"ـدا ڕاڤەى ئایەتەكە تێكەڵ بە ماناكەى كرابوو, واتە پاش ماناكردنەوەی بەشێك لە ئایەژتەدان‎ مانای ئەو بەشە تەفسیرەكەشی نوسرابوو، بەڵام لە چاپى دووەمدا سەرەتا ماناى ئایەتەكە بەتەواوى كراوەتەوە پاشان خاڵێك ( .) بۆ پیشدانى كۆتایى مانى ئایەتەكە দানরাاوە، ئینجا دەستكراوە بە تەفسیر و درێژەدان بە مانى ئایەتەكە، كەواتە দানানি ئەو خاڵە شودەکی، كەواتە দানানি ئەو خاڵە شودەکی، ئایەێتەكە لەتەکە لەوچی ندێك كاتدا ڕستەكە هێشتا تەواو نەبووە، هەروەها لەو شوێنانەی كە ڕستەكە پەیوەندە بە ئایەتی পাশ خۆیەوە ، سێ خاڵی لەم شێوەیە دانراوە (...);

• گۆڕینى شوێنى هەندێك بابەت:

بۆ نمونە باسی "بیدعە" كە لە چاپی "یەكەم"ـدا لە ئایەتی "سەد و حەڤدە"ـی سوڕەتی "بەقەڕە"دا بوو، لە چاپی "دووەم"ـدا لە ئایەتی، "بیست و حەفتی"ەەودی هەودی"ـیەڕدا "سوهانر" لە هەندێك لەو ئایەتانەی كە چەند مانایەكی بۆ باسكراوە، ئەو مانایە لە ئایەتەكەدا دانراوە كە نوسەر پێی وابووە ئەو مانایە نزیكتر و دروستترە، وەاكانی ترەكەڕىكەى خرهەون;

• گۆڕینى شێوازى দানাنى ئایەتەكان:

لە چاپى "یەكەم"ـدا پەڕەى قورئان دانرابوو، بەڵام لە چاپى "دووەم"ـدا ئایەتەكان یەك لەدواى یەك لەگەڵاكەیاندا دانراون, تاكو خوێنەنى زوَرەكەنە لەكەنە خەنە خەنەر زوَرە بەڵەڵتە ئاسان ڕاڤەكەشى بخوێنێتەوە;

• زیادكردنى ماناى وشە نامۆكان:

لە چاپى "دووەم"ـدا هەموو وشە نامۆكان بە شێوەى تاك بە تاك مانا كراونەتەوە كە ئەمە خۆى بۆ خۆى شتێكى تایبەت و ناوازەیە;

لێرەدا بوَ باشتر تێگەیشتن و كەڵك وەرگرتنى بەر لە ماناى وشەكان، پێویستە چەند ڕوونكردنەوەیەك بخەنە پێش چاوى خوێنەری بەڕێز:

• لە مانى وشەكاندا یەكەم جار مانى دەقى وشەكە باس كراوە، ئینجا ئاماژە كراوە بەو مانایەى كە لە ئەتەكەدا مەبەستە، بۆنموونە نوەی مانى وشەى

[مُتْرَفُون: (ك: مُتْرَف) ئەوەی كە خراوەتە ناو ژیانێكی پڕ لە ناز و نیعمەت و ڕاحەتییەوە، خۆشگوزەران، دەوڵەمەند، كاربەدەست]

.....

[مُسَوِّمِين: (ك: مُسَوِّم) ئەوەی كە شتێك دیاری دەكات و نیشانەی لەسەر دادەنێت، دیاریكەر، نیشانەداركەر، هەروەها بە (مُسَوَّمِين)ـیش خوەوەرانەوەت:

اللَّهم اجْعَلْ عَمَلي كُلَّهُ صَالِحاً واجْعَلْهُ لِوَجْهِكَ خَالِصاً وَلا تَجْعَل لِأَحَدٍ فيه شَيْئَاً، اللهم آمين

مسعود আব্দুল কাদর তোحیدى

12 ربيع الأول 1444

9/10/2022